Κεντρικό πρόσωπο στο πιο πρόσφατο Ask Me Anything session της Endeavor Greece ήταν ο Γιάννης Ντόσιος. Αυτή την εποχή, είναι υπεύθυνος για την αύξηση των εσόδων, τη διαμόρφωση οράματος, καθώς και τον καθορισμό της κατεύθυνσης και των στόχων για τις νέες επιχειρήσεις του Twitter, ανάμεσα στις οποίες οι Data Enterprise Solutions και η Mopub. Η συνεργασία του με το Twitter ξεκίνησε το 2017, ενώ πριν εργαζόταν στη Yahoo!, όπου είχε αναλάβει τα καθήκοντα του Αντιπροέδρου υπεύθυνου σε θέματα Πλατφόρμας & Ανταλλαγών, Πωλήσεων και Λειτουργιών. Θεωρεί ότι κόλλησε τον «ιό της επιχειρηματικότητας» όταν εργάστηκε σε δύο startups, οι οποίες εκείνη την εποχή έφτιαχναν τις ομάδες τους και αναπτύσσονταν εκ θεμελίων. Ο Γιάννης ήταν Αντιπρόεδρος Λειτουργιών Επιχείρησης & Σχεδιασμού Πωλήσεων στην Flurry, Inc, ενώ πριν από αυτό εκτελούσε καθήκοντα Αντιπροέδρου για την Ευρώπη στη Smilebox. Σπούδασε Μαθηματικά στο πανεπιστήμιο του Harvard, και έχει μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το πανεπιστήμιο του Stanford.
«Πάντα διερευνούμε την πιθανότητα σύναψης συνεργασίας προτού καταφύγουμε σε μια εξαγορά.»
Τα χαρακτηριστικά που εξετάζει η εταιρεία, κατά την ενδεχόμενη απόκτηση μιας άλλης εταιρείας ποικίλλουν σημαντικά. Μιλώντας από την εμπειρία στο Twitter, ο Γιάννης λέει ότι ένας τρόπος για να το αξιολογήσουν αυτό είναι μέσω μιας ξεκάθαρης στρατηγικής για το πώς σχεδιάζουν να αναπτύξουν την επιχείρησή τους χρησιμοποιώντας συγκεκριμένους αριθμούς και στόχους για να φτάσουν σε ένα τριετές σχέδιο. Το Twitter, για παράδειγμα, θα έχει ορισμένους στόχους, όπως η αύξηση της συμμετοχής, η αύξηση της χρήσης και η προώθηση της συνομιλίας. Μέσα σε αυτούς τους στόχους, εντάσσονται συγκεκριμένα καθήκοντα και προγράμματα που πρέπει να πραγματοποιηθούν προκειμένου να εκπληρωθεί ο κύριος στόχος και η στρατηγική που έχει θέσει η εταιρεία. Η δουλειά της ομάδας Συγχωνεύσεων & Εξαγορών είναι να εξετάσει ποιες νεοφυείς επιχειρήσεις διαθέτουν μια αρκετά μοναδική τεχνολογία που θα είναι σε θέση να επιταχύνει την πρόοδο της εταιρείας σε κατευθύνσεις που δεν θα μπορούσε να το καταφέρει μόνη της η ίδια. Ο στόχος είναι η startup να βοηθήσει να φτάσει εκεί με καλύτερο τρόπο.
Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι αν πρέπει να προχωρήσουν σε σύναψη συνεργασίας ή στην εξαγορά μιας επιχείρησης. Κάθε εξαγορά αποτελεί μια μεγάλη απόφαση, η οποία απαιτεί πολλή δουλειά πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την απόφαση. Ο Γιάννης πιστεύει ότι είναι σημαντικό να μπορεί να υπολογίσει κανείς πόσα μπορεί να πετύχει μέσα από μια συνεργασία που θα έχει ως στόχο την αμοιβαία εξέλιξη, τη γνωριμία, καθώς και να βεβαιωθεί ότι υπάρχει αρκετή αξία και για τις δύο πλευρές πριν αποφασιστεί μια εξαγορά. Αξιολογείται επίσης το ταλέντο μιας ομάδας (ειδικά από τεχνικής πλευράς) καθώς έχει σημασία να μπορεί να εναρμονιστεί η νέα τεχνογνωσία με αυτό που αναζητά το Twitter.
«Η σύναψη συνεργασίας αποτελεί μια καλή πρώτη προσέγγιση, καθώς είναι ο καλύτερος τρόπος για να διερευνήσει κανείς το νέο έδαφος.»
Όταν ρωτήθηκε αν υπάρχει ένα σημείο καμπής, κατά το οποίο μια εταιρεία αποφασίζει να εξαγοράσει μια άλλη εταιρεία αντί να συνάψει μια συνεργασία, ο Γιάννης επισημαίνει ότι όλα εξαρτώνται από την ικανότητα της επιχείρησης να διεξάγει τoυς σωστούς ελέγχους στο τρίπτυχο “build – measure – learn” με τη σωστή ταχύτητα και τη σωστή εστίαση. Ο στόχος είναι να στοιχειοθετήσουμε μια προσφορά, την οποία θα μπορούμε να εξετάσουμε ως υπόθεση, να την αξιολογήσουμε γρήγορα, να μάθουμε από αυτή και να επαναλάβουμε την προσπάθεια. Αν κρίνουμε ότι μπορούμε να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα μέσα από μια συνεργασία και η startup είναι πρόθυμη να συνεργαστεί μαζί μας, τότε αυτή η λύση μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μας και θα ήταν η λιγότερη σύνθετη επιλογή και για τις δύο εταιρείες. Αν θεωρηθεί ότι είναι αδύνατο κάτι τέτοιο, επειδή η startup τοποθετεί τις προτεραιότητες της σε διαφορετικά πεδία από εμάς, ενώ εμείς επιθυμούμε να κινηθούμε γρήγορα για να πετύχουμε τους στόχους μας, τότε μάλλον θα πρέπει να στραφούμε σε μια εξαγορά. Πολύ συχνά, αυτή η απόφαση σχετίζεται με τον έλεγχο, την ταχύτητα εκτέλεσης αλλά και το πόσο γρήγορα θα κινηθούμε προς την κατεύθυνση που κρίνουμε απαραίτητη.
Ο Γιάννης έχει παρατηρήσει πολλές αλλαγές τα τελευταία 5-10 χρόνια, με κυριότερη τη διαφάνεια σε σχέση με την πληροφορία που συλλέγεται προς όφελος του πελάτη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ορίσουμε με σαφήνεια την αξία ανταλλαγής ανάμεσα στον τελικό χρήστη και την εταιρεία, φανερώνοντας στον χρήστη το λόγο που προσφέρουμε τη συγκεκριμένη πληροφορία, πώς αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί, αλλά πρώτο και κύριο, πώς θα ωφελήσει το χρήστη.
«Διαφανής και γνήσια αξία ανταλλαγής για τον τελικό χρήστη, με ασφάλεια»
Η κεντρική ιδέα είναι να δημιουργηθεί μια εξατομικευμένη εμπειρία, η οποία θα είναι πιο άμεση και αποδοτική για τον χρήστη καθώς και για την κατανάλωση του προϊόντος ή της υπηρεσίας που του προσφέρεται. Παρομοίως, στο Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) θα μπορούσαμε να μάθουμε από αυτό το πεδίο και να ξεκινήσουμε από ένα πιο ξεκάθαρο σημείο προσφέροντας διαφάνεια από την αρχή.
Η διοίκηση πολυπληθών ομάδων αποτελεί μεγάλη πρόκληση. Για τον Γιάννη, αυτό που έχει σημασία είναι η σαφήνεια, ώστε να καθορίζεται ξεκάθαρα η κατεύθυνση της εταιρείας. Για παράδειγμα είναι σημαντικό να γνωρίζει η ομάδα τα τρία πιο σημαντικά πράγματα με τα οποία θα καταπιαστεί αλλά και τα θέματα τα οποία δεν πρόκειται να την απασχολήσουν. Σε περίπτωση που απουσιάζει ο καθορισμός των θεμάτων στα οποία δεν πρόκειται να εστιάσουμε, οι εργαζόμενοι αναλαμβάνουν πολλές ευθύνες που δεν έχουν όμως τον μέγιστο αντίκτυπο στην επιχείρηση. Έχει σημασία να σκεφτούμε τη συνολική στρατηγική μας και ποιοι είναι οι δύο ή τρεις κινητήριοι μοχλοί που θα έχουν το μέγιστο αντίκτυπο στη στρατηγική καθώς και ποια ομάδα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει αυτούς τους κινητήριους μοχλούς.
Ο ρόλος του καλού ηγέτη έχει αλλάξει πολύ από τότε που εφαρμόστηκε η εργασία στο σπίτι. Έχει εξαιρετική σημασία να διαθέτει κανείς ενσυναίσθηση και να δείχνει την ανθρώπινη πλευρά του χαρακτήρα του. Με το παραδέχεται κανείς στην ομάδα του ότι δεν έχει όλες τις απαντήσεις εκφράζει την ευαλωτότητά του και φανερώνει τη συναισθηματική πλευρά του.
«Η εξεύρεση μιας ισορροπίας ανάμεσα στην ανθρώπινη πλευρά και στη διατήρηση της λογοδοσίας της ομάδας είναι μια πράξη εξισορρόπησης που κάθε ηγέτης πρέπει να κατέχει».
Όταν ζητήθηκε η άποψή του σχετικά με το αν όλες οι ενέργειες ενός εργαζόμενου θα πρέπει να είναι προσβάσιμες σε όλα τα μέλη της εταιρείας, ο Γιάννης ξεκαθαρίζει ότι είναι υπέρμαχος της διαφάνειας, αλλά διατηρεί πολλές επιφυλάξεις για αυτή την πρακτική. Η πρώτη του ερώτηση είναι «για ποιο λόγο»; Γιατί θα πρέπει να γνωρίζει κανείς όλα όσα συμβαίνουν στην εταιρεία; Αν η κατοχή αυτής της πληροφορίας είναι κρίσιμη για τη δουλειά τους, τότε είναι πέρα για πέρα λογικό, αλλά αδυνατεί να φανταστεί γιατί κάτι τέτοιο είναι απολύτως απαραίτητο. Υποστηρίζει μάλιστα ότι κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες αν δίνονται πολύ περισσότερες πληροφορίες για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε απόφασης, μπορεί να προκύψουν περισσότερες δυσκολίες, καθώς μπορεί κανείς να χαθεί στις λεπτομέρειες. Η δουλειά ενός μάνατζερ είναι να απλοποιεί τις λεπτομέρειες και να αποφασίζει ποια κατεύθυνση πρέπει να ακολουθήσει η εταιρεία, να κάνει όλη τη δουλειά και κατόπιν να παρουσιάζει στους εργαζόμενους την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν. Εκφράζει μάλιστα το φόβο ότι αν όλα είναι απολύτως διαφανή, τότε η ομάδα θα επιβαρυνθεί και θα χάσει το στόχο.
Πιστεύει ότι η οργανωτική δομή στα πρώτα στάδια της επιχείρησης θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο «οριζόντια». Κάτι τέτοιο έχει εξαιρετική σημασία γιατί είναι ανάγκη να αξιοποιεί κανείς με τον καλύτερο τρόπο κάθε πόρο που διαθέτει. Θεωρεί επίσης ότι είναι λογικό να θέλει κανείς να έχει πρόσβαση στο στοιχείο του τρίπτυχου που αφορά τη μάθηση, το οποίο έχει να κάνει με τα πρώτα στάδια της εταιρείας, καθώς βρίσκεται κανείς στη φάση που προσπαθεί να δημιουργήσει ένα προϊόν ή υπηρεσία που αναζητά η αγορά (a product-market fit). Μόλις καθιερώσει κανείς ένα product-market fit και πετύχει πωλήσεις με δυνατότητα κλιμάκωσης, θα χρειαστεί κάποιον που θα θέσει τους στόχους, κάποιον που θα έχει την ευθύνη, καθώς και κάποιον που θα φέρει τον ειδικό για τις πωλήσεις στην ομάδα. Μια άλλη συμβουλή είναι να κρατά κανείς τον μάνατζερ στο παιχνίδι σε σχέση με το project έτσι ώστε να λειτουργεί έξω από το διευθυντικό του ρόλο και να διατηρεί αμείωτο ενδιαφέρον του για τη διαδικασία.
Ο Γιάννης πιστεύει ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει αναπτυχθεί μια δυναμική προς τη σωστή κατεύθυνση στην Ελλάδα σε σχέση με την επιχειρηματικότητα. Διακρίνει ότι υπάρχουν αξιόλογες startups με ανεπτυγμένες τεχνικές ικανότητες και ισχυρές μηχανικές δυνατότητες. Επιπλέον, σημειώνει ότι το τρέχον πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα είναι πιο ευνοϊκό για τις startups παρά για την επιχειρηματικότητα, κάτι που είχε να συμβεί εδώ και πολλά χρόνια. Η δυνατότητα εργασίας από το σπίτι λειτουργεί προς όφελος της Ελλάδας, καθώς οι εργαζόμενοι αναγνωρίζουν τα οφέλη για την ποιότητα ζωής, την ποικιλία και την κουλτούρα. Οι Έλληνες του εξωτερικού είναι πλέον πιο θετικοί στο να δουλεύουν από το σπίτι και αναγνωρίζουν τα οφέλη που θα είχε μια ενδεχόμενη επιστροφή τους στην Ελλάδα. Εξίσου σημαντικό είναι ότι σταδιακά οι εργαζόμενοι επιθυμούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην πατρίδα τους. Διαβλέπει ότι μια ολόκληρη γενιά επιχειρηματιών ωριμάζει σε αυτό το πεδίο και λειτουργούν ως μέντορες. Παραδέχεται βέβαια ότι αυτή η διαδικασία απέχει από το να είναι τέλεια καθώς υπάρχει ακόμα πολλή γραφειοκρατία.
«Πρόκειται για τις απαρχές ενός οικοσυστήματος που αρχίζει να διαμορφώνεται, και στα επόμενα 5 χρόνια τα πράγματα θα επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο».
Πρόκειται για μια ανταγωνιστική αγορά αποτελούμενη από ενδιαφέρουσες εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν ανταγωνιστικούς μισθούς που προορίζονται για μηχανικούς. Θα πρέπει η κάθε εταιρεία να μπορεί να αποδείξει ότι αξίζει να αφήσει κανείς μια πιο ασφαλή θέση εργασίας και να αφιερωθεί σε κάτι πιο ενδιαφέρον, όπως μια startup. Η εξ αποστάσεως εργασία κάνει ακόμα πιο δύσκολη τη διαδικασία προσέλκυσης ταλέντου, καθώς υπάρχει εξειδικευμένο δυναμικό που ζει στην Ελλάδα, εργάζεται όμως για εταιρείες με έδρα στις ΗΠΑ ή στη Βρετανία.