Η Endeavor Greece προσκάλεσε την Aline de Lucca, HR Business Partner της Google, την Jill Medhaug, HR Business Partner της Nokia και την Alison Lohr, VP Corporate Strategy της Egon Zehnder, για να συζητήσουν τον τρόπο με τον οποίο πολυεθνικές εταιρείες διαχειρίζονται την τρέχουσα κρίση του κορωνοϊού, σε ένα ωριαίο webinar που έλαβε χώρα την Πέμπτη 19 Μαρτίου.
Η Aline de Lucca εξήγησε πώς η Google διαχειρίστηκε την κατάσταση στην Ιταλία μέχρι στιγμής. Στο πρώτο στάδιο της κρίσης, η εταιρεία έδωσε την εναλλακτική στους υπαλλήλους να εργάζονται από το σπίτι, αφήνοντας την επιλογή στους ίδιους. Όταν τα σχολεία έκλεισαν, η εργασία από το σπίτι κατέστη η προτεινόμενη επιλογή και, τέλος, όταν επιβλήθηκε το lockdown σε ολόκληρη τη χώρα, αποφάσισαν να κλείσουν τα γραφεία και παρότρυναν όλο το προσωπικό να εργαστεί από το σπίτι.
«Πρέπει όμως να το πούμε: είμαστε η Google και όλοι οι εργαζόμενοί μας έχουν ένα laptop και μια σύνδεση στο διαδίκτυο. Συνεπώς, ήταν εύκολο να είναι όλοι συνδεδεμένοι και να εργάζονται από το σπίτι. Στην Ιταλία, όμως, πολλές επιχειρήσεις δε βρίσκονται στην ίδια θέση», επισήμανε η Aline. «Η κρίση αυτή έριξε φως στο γεγονός ότι πολλές ιταλικές εταιρείες είναι πίσω σε ό,τι αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους.» Η διαπίστωση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για μια σειρά από επιχειρήσεις στο μέλλον.
Σε ό,τι αφορά το management των εργαζομένων, η Google υιοθέτησε έναν ευέλικτο τρόπο διαχείρισης και επικοινωνίας κατά τις πρώτες μέρες της κρίσης, δίνοντάς τους την ευχέρεια να εργαστούν με όποιον τρόπο τους έκανε να νιώθουν πιο άνετα. Στη συνέχεια, εστίασαν την προσοχή τους στην παροχή εφοδίων και εργαλείων που βοηθούν τους ανθρώπους τους να φροντίσουν τη συναισθηματική τους υγεία. Ενθαρρύνθηκε η διασύνδεση μεταξύ των εργαζομένων με διάφορους τρόπους, ενώ οργανώνονται forum που τους δίνουν την ευκαιρία να θέσουν ερωτήσεις και να μοιραστούν τους προβληματισμούς τους. «Αυτό έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα βοηθητικό για τη γενική λειτουργία της επιχείρησης, αλλά και για τη διατήρηση του ηθικού των ανθρώπων μας.»
«Αυτή η κρίση είναι πολύπλοκη και επηρεάζει τα πάντα», διαπιστώνει η Jill Medhaug της Nokia. «Έχουμε μια μεγάλη ομάδα στην Κίνα, με την οποία βρισκόμαστε σε επαφή, και κάποιες από τις ιστορίες που ακούσαμε από εκεί τους τελευταίους μήνες ήταν πραγματικά σπαρακτικές. Και όμως, ποτέ δε θεωρήσαμε ότι θα συμβεί το ίδιο εδώ. Ξέραμε τι συνέβαινε, όμως δεν πιστέψαμε ποτέ ότι θα φτάσει στην Ευρώπη.»
Αντιμετωπίζοντας την κατάσταση τώρα, συνέστησαν μια επιτροπή κρίσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και μια για κάθε χώρα, ώστε να παρέχονται οι γενικές κατευθύνσεις διαχείρισης της κρίσης. Καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια αυτές να επικοινωνούνται με σαφήνεια, ενώ έμφαση δίνεται και στον περιορισμό του αισθήματος φόβου που εύλογα μπορεί να κατακλύζει τους εργαζόμενους. «Φυσικά, ανησυχούν για το αν θα αρρωστήσουν ή αν θα αρρωστήσουν οι αγαπημένοι τους, όμως ξέρουν ότι θα πληρωθούν.»
Στη διαχείριση της κρίσης βοηθά το γεγονός ότι οι άνθρωποι της Nokia, όπως και της Google, έχουν συνηθίσει να εργάζονται από το σπίτι. «Έχουμε τις απαραίτητες υποδομές και το μεγαλύτερο μέρος της εταιρείας μας βλέπει την τηλεργασία θετικά. Γνωρίζω, όμως, ότι υπάρχουν άνθρωποι και εταιρείες όπου αυτό δε συμβαίνει. Είναι σημαντικό να έχουμε μια κουλτούρα που δίνει τη δυνατότητα να πληρώνεται κάποιος με βάση τα αποτελέσματά που φέρνει.»
Για την Jill, στο τέλος της ημέρας, είναι ζήτημα ηγεσίας. «Ήρθε η ώρα οι ηγέτες να μπουν μπροστά, να πάρουν τον έλεγχο, να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και να βεβαιωθούν ότι όλοι εξακολουθούν να είναι ‘onboard’. Να βεβαιωθούν ότι όλοι οι εργαζόμενοι στην εταιρεία τους έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις ανησυχίες και τις σκέψεις τους. Γιατί, τελικά, πώς τα βγάζουν πέρα οι άνθρωποι σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές; Με τη βοήθεια συστημάτων στήριξης, διατηρώντας τον έλεγχο, αλλά και την αίσθηση ενός σκοπού.»
Από την πλευρά της, η Alison Lohr μίλησε για τον αντίκτυπο που έχει η πρωτόγνωρη αυτή κατάσταση στην Egon Zehnder ως παγκόσμιο οργανισμό, αλλά και σε όλους τους πελάτες και συνεργάτες με τους οποίους οι εργαζόμενοι της εταιρείας αλληλεπιδρούν καθημερινά, από διαφορετικούς κλάδους, που βρίσκονται σε διαφορετικά ‘επίπεδα κρίσης’ αυτή τη στιγμή. «Είναι εκπληκτικό το πόσο μπορεί να αλλάξει ο κόσμος σε μια εβδομάδα», παρατήρησε.
Όπως εξήγησε η Alison, η ομάδα της έκανε ήδη συστηματική χρήση εργαλείων τηλεδιάσκεψης προ κρίσης. Τόνισε ότι από τεχνολογικής άποψης, η εταιρεία ήταν πολύ καλά οργανωμένη και είχε τις απαραίτητες υποδομές, ώστε να μεταβεί από την εργασία στο γραφείο στην εργασία στο σπίτι χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Όσον αφορά την παροχή μιας αίσθησης ασφάλειας προς τους εργαζόμενους, οι άνθρωποι της εταιρείας επικοινωνούν μαζί τους με σαφήνεια από την αρχή της κρίσης, έτσι ώστε να μη χρειάζεται να ανησυχούν για το αν πρόκειται να έχουν δουλειά μακροπρόθεσμα. «Αυτό το έχουν ως δεδομένο», ανέφερε χαρακτηριστικά. Αντ’ αυτού, ζητήθηκε από τους εργαζόμενους να σκεφτούν πώς μπορούν να βοηθήσουν τις εταιρείες που έχουν ανάγκη τη στήριξή τους. «Με τον τρόπο αυτό, έχοντας μια αποστολή κατά νου, απελευθερώνεσαι από το άγχος και χτίζεις σχέσεις με τους πελάτες σου σ’ ένα βαθύτερο επίπεδο.»
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να βοηθηθούν οι εργαζόμενοι που εξακολουθούν να πρέπει να βρίσκονται έξω, σε εργοστάσια, σε παραδόσεις και άλλες παρόμοιες εργασίες – οι «πραγματικοί ήρωες» αυτής της κρίσης, όπως αναφέρθηκε στη διάρκεια της συζήτησης;
Η Aline επισήμανε ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται ένα ανοιχτό κανάλι επικοινωνίας , ώστε να μπορούν να θέτουν ερωτήματα στους εργοδότες και διευθυντές τους και να γνωρίζουν ότι το περιβάλλον είναι αρκετά ασφαλές ώστε να εκφράσουν τις ανησυχίες τους. «Μερικές φορές, αυτό που έχουν ανάγκη περισσότερο είναι να τους καθησυχάσει κάποιος. ‘Δε θα χάσεις τη δουλειά σου, είμαι εδώ για σένα.’ Μερικές φορές, είναι το μόνο που θέλουν να ακούσουν.»
Τόνισε επίσης τη σημασία του να βοηθάς τους ανθρώπους να κατανοήσουν τι θα ακολουθήσει. «Είναι η αβεβαιότητα που προκαλεί την περισσότερη ανησυχία και το πιο πολύ άγχος. Κάποιοι είναι ακόμα έξω στους δρόμους, με περισσότερη έκθεση στο φόβο. Πρέπει να γνωρίζουν ποιο είναι το όραμα της επιχείρησής και πρέπει να είναι σε θέση να δουν τη σημασία της προσωπικής συμβολής τους στην κοινωνία. Οι επιχειρήσεις ‘σώζουν την κατάσταση’ καθημερινά, κάνοντας κάτι τόσο απλό, όσο το να δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να φάνε κάτι που τους αρέσει σε αυτή τη δύσκολη περίοδο.»
«Έχετε την ευκαιρία να πάτε τη συζήτηση σε άλλο επίπεδο», υπογράμμισε από την πλευρά της η Alison. «Έχουμε μια αποστολή. Έχουμε τη δυνατότητα να βοηθήσουμε τους ευάλωτους ανάμεσά μας. Το να μιλάει κανείς για κάτι ΄μεγαλύτερο’ μπορεί να βοηθήσει πολύ.» Η ίδια αναφέρθηκε επίσης στη σημασία προσφοράς εναλλακτικών στους εργαζόμενους, στο βαθμό που μια επιχείρηση είναι σε θέση να τους τις παρέχει.
Η απομάκρυνση του φόβου και το να μπορεί κανείς να νιώσει ξανά ασφαλής είναι το κλειδί, σύμφωνα με την Jill. Η εκπαίδευση των εργαζομένων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα παραμείνουν ασφαλείς είναι σημαντική, όπως και η επικοινωνία με τις οικογένειές τους, για να διασφαλιστεί ότι όλοι στο περιβάλλον τους αισθάνονται άνετα με την εργασία που τους ζητείται να αναλάβουν. «Εξάλλου, πολλοί εργαζόμενοι πιέζονται από τα μέλη των οικογενειών τους να ‘μη φέρουν τον ιό στο σπίτι’. Θα συνέχιζα, επίσης, να αποκαλώ ‘ήρωες’ αυτούς τους ανθρώπους και θα έκανα όσο το δυνατόν πιο ορατό το σημαντικό έργο που φέρνουν εις πέρας και στην υπόλοιπη εταιρεία. Θα μπορούσατε ακόμη να το επικοινωνήσετε και στα μέσα ενημέρωσης, ώστε να αναγνωριστεί αυτή η συμβολή ακόμα παραπάνω.»
Τι πρέπει να κάνετε αν δεν μπορείτε να διαβεβαιώσετε τους υπαλλήλους σας ότι θα κρατήσουν τη δουλειά τους μέσα στην κρίση; Για την Aline, η διαφάνεια είναι το κλειδί. «Πιστεύω ότι σε καταστάσεις όπως αυτές, όταν έχουμε ένα σενάριο που αλλάζει διαρκώς, η καλύτερη απάντηση είναι να πείτε ότι εργάζεστε γι’ αυτό συνεχώς, ότι κάνετε ό, τι μπορείτε για να βεβαιωθείτε ότι θα μπορούν να διατηρήσουν τη δουλειά τους, αλλά ότι αυτή τη στιγμή δεν είστε σίγουροι αν αυτό θα συμβεί. Οι άνθρωποι προτιμούν τη διαφάνεια. Εάν γνωρίζουν ότι είστε όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαροι, ξέρουν ότι θα ενημερωθούν μόλις έχετε νεότερα.»
Η Alison αναφέρει τον CEO της Delta Ed Bastian ως ένα καλό παράδειγμα διαχείρισης της κρίσης, από την άποψη του σωστού τρόπου επικοινωνίας αυτή τη στιγμή. «Κανείς δεν έχει πληγεί χειρότερα από τις αεροπορικές εταιρείες. Και όμως, το πρώτο πράγμα που ανακοίνωσε ο Bastian ήταν ότι δε θα λάμβανε κανένα μισθό για τουλάχιστον έξι μήνες. Επίσης, προσέφερε άδεια άνευ αποδοχών σε οποιονδήποτε μπορούσε να την πάρει, με εγγυημένη τη δουλειά του όταν επιστρέψει. Επικοινωνεί τακτικά με τους ανθρώπους της εταιρείας, ακόμη και πολλές φορές τη μέρα, απαντώντας σε ερωτήσεις κ.λπ. Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι έχουν κάποιον που τους λέει την αλήθεια.»
Σε ό,τι αφορά τα διαφορετικά σενάρια για τη διάρκεια αυτής της κρίσης, η Aline δήλωσε ότι από την πλευρά της Google, προετοιμάζονται να συνεχίσουν με αυτόν τον τρόπο εργασίας μέχρι το φθινόπωρο. «Παρά ταύτα, αυτή η περίοδος αναμονής δε θα είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της κρίσης.» Η μεγάλη πρόκληση για την Ιταλία είναι αυτό που πιθανά θα ακολουθήσει, ιδιαίτερα για μια οικονομία όπως η ιταλική, που αποτελείται κατά ένα μεγάλο μέρος από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βασίζεται, επίσης σε μεγάλο βαθμό, στον τουρισμό. «Αυτό που θα ακολουθήσει είναι κάτι για το οποίο προετοιμάζουμε τους ανθρώπους μας, ώστε να γνωρίζουν τι να περιμένουν όταν ‘βγουν από το κλουβί τους’. Ποια θα είναι η κατάσταση τότε;»
Από την πλευρά της Nokia, η Jill είπε ότι περιμένουν ένα δύσκολο δεύτερο τετράμηνο. «Ωστόσο, θα συνηθίσουμε σ’ αυτή τη νέα κατάσταση και θα τα καταφέρουμε. Είναι αυτό που θα έρθει στη συνέχεια εκείνο που μας ανησυχεί. Η απομόνωση είναι κάτι σοβαρό. Όμως οι οικονομικές επιπτώσεις όλων αυτών των γεγονότων στον κόσμο είναι ακόμα σοβαρότερο ζήτημα. Το καλοκαίρι, οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν περάσει την κορύφωση της πανδημίας. Τι σημαίνει αυτό για την εταιρεία μας; Τι σημαίνει αυτό για τον κόσμο; Τα πράγματα θα αλλάξουν. Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι εργάζονται θα αλλάξει.»
«Μπορεί να είμαστε πιο κοντά σε μια κρίση χρέους απ’ ό,τι συνειδητοποιούμε», προειδοποιεί η Alison. «Ανάλογα με την εποχικότητα του ιού, ίσως χρειαστεί να περάσουμε απ’ αυτή την κατάσταση ξανά και ξανά. Αν ναι, είναι πιθανό να έχει παρατεταμένο αντίκτυπο. Πολλές εταιρείες, ακόμη και υγιείς εταιρείες, έχουν υψηλά επίπεδα χρέους. Ας ευχηθούμε και ας ελπίσουμε ότι η εποχικότητα θα μειώσει την εξάπλωση του ιού και ότι θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε κάποιες από τις σοβαρές επιπτώσεις του σε αυτές τις εταιρείες.»
Όσο για την παραγωγικότητα μιας εταιρείας, με δεδομένο ότι η εργασία από το σπίτι έχει προκαλέσει σοκ σε αρκετές επιχειρήσεις που δεν είχαν συνηθίσει μια τέτοια πρακτική, η Aline έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία του να διατηρούνται ανοιχτά τα κανάλια συνεργασίας και επικοινωνίας, με την παροχή ευελιξίας στους εργαζόμενους, ιδιαίτερα στην αρχή. «Θα χρειαστεί χρόνος γι’ αυτούς να ξαναχτίσουν την καθημερινότητά τους όπως ήταν πριν, σε αυτό το νέο χώρο.»
«Θεωρώ ότι η πραγματοποίηση ενός workshop μιας ώρας και η δυνατότητα να μιλήσει κάθε μέλος της ομάδας για τους προβληματισμούς του είναι μια πολύ αποτελεσματική πρακτική. Επιμείνετε να ακουστούν οι σκέψεις όλων, ζητήστε να μιλήσουν για τους φόβους τους, για το τι συμβαίνει στο σπίτι και τι τους εμποδίζει να κάνουν τη δουλειά τους σωστά. Ρωτήστε τους: ‘τι θα έπρεπε να γίνει σήμερα για να έχετε μια καλή μέρα στη δουλειά;’. Σεβόμαστε τους περιορισμούς των ανθρώπων μας και τους ενθαρρύνουμε λέγοντας: ‘Ξέρετε κάτι; Όλα θα πάνε καλά, θα το περάσουμε κι αυτό’.»
Από την πλευρά της, η Alison τόνισε ότι πρέπει να έχουμε επίγνωση του ότι τα «μηνύματα» προς τους εργαζόμενούς μας έρχονται από πολλές κατευθύνσεις και από ανθρώπους σε διαφορετικές βαθμίδες, συμπεριλαμβανομένων των managers. «Και αυτοί φοβούνται. Μιλήστε τους. Προετοιμάστε τους να ώστε να μιλήσουν και οι ίδιοι στους ανθρώπους τους.» Τέλος, η Aline εξέφρασε τη σημασία του ‘self-care’ σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. «Φορέστε πρώτοι τη μάσκα οξυγόνου πριν βοηθήσετε τους άλλους. Φροντίστε τον εαυτό σας ώστε να μπορείτε να φροντίσετε όλους τους υπόλοιπους.»